Adoptie – Adoptieverzoek via de rechtbank
Bij onvrijwillig kinderloosheid kan adoptie een alternatief zijn om toch een kind te krijgen. Adoptie bestaat er in verschillende vormen. Aan adoptie wel verschillende eisen gesteld waaraan moet worden voldaan. Een adoptieverzoek moet worden ingediend bij de rechtbank. Hiervoor is een advocaat vereist.
Naast de mogelijkheid van adoptie van een kind, bijvoorbeeld uit het buitenland, bestaat ook de mogelijkheid van partneradoptie ofwel eenpersoonsadoptie. In dat geval adopteert een partner het kind van zijn of haar partner, zodat ook hij of zij in een familierechtelijke betrekking tot dat kind komt te staan. Denk daarbij ook aan een lesbische relatie waarbinnen via donorinseminatie een kind wordt geboren. De partner van de moeder die het kind heeft gebaard kan via adoptie eveneens in familierechtelijke betrekking tot het kind komen te staan.
Eisen en voorwaarden voor Adoptie in Nederland
De adoptie dient in de eerste plaats in het kennelijk belang van het kind te zijn. Dit is in overeenstemming met het Internationale Verdrag voor de rechten van het kind.
Verder worden er eisen gesteld aan de duur van de periode waarop de adoptanten met elkaar samenleven. Alleen een minderjarig kind kan geadopteerd worden. Grootouders mogen hun eigen kleinkind niet adopteren. De biologische moeder van het kind moet minimaal zestien jaar zijn en de oorspronkelijke ouders mogen het verzoek niet tegenspreken. In bepaalde gevallen mag echter wel aan de tegenspraak van de ouders worden voorbijgegaan.
Adoptie is de laatste tijd in een kwaad daglicht komen te staan, vanwege de verschillende illegale adopties die in de media bekend zijn geworden. Het is daarom belangrijk dat u bij een adoptie van een kind zorgvuldig wordt begeleid. Op adoptie zijn, afhankelijk van de vraag of het om een buitenlands kind gaat of om een partneradoptie, verschillende wetten en verdragen van toepassing, zoals bepalingen in het Burgerlijk wetboek en de Wet opneming buitenlandse kinderen ter adoptie (WOBKA).
Indien het kind wordt geadopteerd uit een land dat is aangesloten bij het Haags adoptieverdrag en de adoptie is reeds in dat betreffende land uitgesproken, is in Nederland geen aparte adoptieprocedure meer nodig.
Adoptieprocedure buitenland: procedure en voorwaarden
De procedure die bij de adoptie van een buitenlands kind moet worden gevolgd gaat in grote lijnen als volgt: (bron: Stichting adoptievoorzieningen)
Allereerst dient een aanvraag te worden ingediend voor beginseltoestemming bij het Ministerie van veiligheid en justitie. De Stichting Adoptievoorzieningen toetst of voldaan is aan de voorwaarden om toegelaten te worden tot de adoptieprocedure, zoals opgenomen in de WOBKA.
De aanvragers mogen op het moment van aanmelding niet ouder zijn dan 45 jaar. Onder bepaalde omstandigheden kan een uitzonderling verleend worden voor aanvragers van 46 jaar of ouder. Een aanvrager van 42 jaar en ouder komt alleen in aanmerking voor adoptie van kinderen die op het moment van voorstel twee jaar of ouder zijn.
Aspirant-adoptieouders moeten zes verplichte voorbereidingsbijeenkomsten volgen bij de Stichting Adoptievoorzieningen. Het doel hiervan is ervoor te zorgen dat aspirant-adoptieouders in staat zijn een weloverwogen keuze te maken over de adoptie.
De Raad voor de Kinderbescherming adviseert de minister over het geven van de beginseltoestemming. Tijdens het gezinsonderzoek tracht de raad zicht te krijgen op de geschiktheid van de aanvragers om een adoptiekind op te voeden. Het onderzoek bestaat standaard uit vier gesprekken. Het rapport en het advies wordt met de aspirant-adoptieouders besproken.
Als beginseltoestemming is verkregen, begint de bemiddelingsfase. In Nederland hebben vijf vergunninghouders van het ministerie van Veiligheid & Justitie toestemming gekregen om te bemiddelen. Een aantal van hen speelt ook een rol bij deelbemiddeling.
Tijdens de bemiddelingsfase wordt gezocht naar de meest geschikte ouders voor een kind dat voor adoptie in aanmerking komt. Tijdens een intakegesprek worden mogelijkheden en wensen besproken. (Aspirant)adoptieouders hebben ook de mogelijkheid om via een eigen contact in het buitenland de basis voor een adoptie te leggen. In dat geval is sprake van deelbemiddeling. Deelbemiddeling is alleen mogelijk in landen die niet zijn aangesloten bij het Haags Adoptieverdrag. Bij deelbemiddeling is de taak van de vergunninghouders beperkt tot het onderzoeken van de zuiverheid en zorgvuldigheid van organisaties en personen die bij de adoptieprocedure betrokken zijn. De vergunninghouder brengt hierover advies uit aan het ministerie van Veiligheid & Justitie. Indien besloten wordt dat er sprake is van een goede match, krijgen de aspirant-adoptieouders officieel een kind voorgesteld.
Zij krijgen informatie over de leeftijd, het geslacht en eventuele bijzonderheden wat betreft de medische achtergrond van het kind. Aspirant-adoptieouders krijgen enige bedenktijd om definitief te beslissen. Voordat de aspirant-adoptieouders hun kind in het land van herkomst kunnen ophalen, moet er nog veel geregeld worden. Voordat het kind definitief tot Nederland wordt toegelaten, wordt nogmaals gecontroleerd of aan alle voorwaarden is voldaan en of alle papieren in orde zijn. Op het moment dat een adoptiekind in Nederland aankomt, moeten de nodige formaliteiten geregeld worden. Welke precies is afhankelijk van het land waaruit geadopteerd is en de rechtsgeldigheid van de uitgesproken adoptie. Bij kinderen die geadopteerd zijn uit landen die zijn aangesloten bij het Haags Adoptieverdrag wordt de buitenlandse adoptie-uitspraak automatisch erkend.
Indien u meer over adoptie wenst te lezen, verwijs ik u onder meer naar mijn dissertatie: “Koekoekskinderen en het recht op afstammingsinformatie”, Nijmegen: Wolf Legal Publishers, 2007.
Meer weten over Adoptie?
Heeft u vragen de gerechtelijke procedure en voorwaarden voor adoptie? We helpen graag! Neem vandaag nog vrijblijvend contact op met Van Raak Advocatuur, of kom langs tijdens ons gratis inloopspreekuur.